10 Mayıs, 2024

Akvaryumda Sağlıklı Bir Su Ortamı Nasıl Oluşturulur?

“Her balığın, içinde yüzeceği, ayrı bir denizi vardır.”

Oğuz Atay

Akvaryumda Sağlıklı Bir Su Ortamı Nasıl Oluşturulur?


‘Doğal yaşam alanı’ derken her canlının yaşayabileceği en uygun ortam kastedilir. Balıklar için bu yaşam alanı akvaryumlardır. Akvaryum balıkları için hayatlarını sürdürecekleri ideal büyüklükte mekân ve alan tasarımları inşa etmek gerekir. Bu tasarımları kurgularken sağlıklı bir su ortamını oluşturmanız gerektiğini de unutmayın.


Akvaryumda tam anlamıyla ekosistem oluşturmak için balıklarınızın doğal ve sosyal çevrelerinin bütünlüğünü düşünmek, bunu korumak önemlidir. Doğal ortamlarındaki ideal uyum sağlanmalıdır. Sağlıklı ve uzun ömürlü olmalarını sağlamak sizin elinizde. Yüzme alanlarındaki; ideal su sıcaklığı, su temizliği, özellikle karma akvaryumlarda türlerin birbiri ile anlaşması önemli noktalardır. Bu konuda bilinçli hareket etmek gerekir. Görsellikleriyle etkileyici akvaryum balıklarınız için en sağlıklı ortamı nasıl hazırlayabileceğinizi bu yazıyla anlatmayı amaçladık.


Akvaryum Balıklarının Sağlığı


Akvaryumda Sağlıklı Bir Su Ortamı Nasıl Oluşturulur? Akvaryum canlıları yüzme alanlarında hareketli olurlar. Sudaki bozulmaların; mantar, parazit, virüs ve bakteriler gibi enfeksiyonlar balıklarınızın sağlığına olumsuz etkileri vardır. Bunlara ek olarak hatalı, yanlış besleme ve beslenme düzeni de; balıklarınızın keyifsiz, hareketsiz, renklerinde donuklaşma, pullarında bozulmaların oluşmasına neden olur. Bu uyarı size; akvaryumun ve içerisindeki suyun derhal temizlenmesi gerektiğini belirtir. Balıklarınızı ayrı bir tanka alarak, tedavi sürecine de başlamalısınız.


Yeterli Büyüklükte Akvaryum Seçmenin Önemi


Doğal yaşam alanlarında balıklar kendilerine uygun, geniş alanlarda yüzerler. Özellikle karma akvaryumlarda balıklarınızın vakit geçirecekleri noktaları iyi düşünmeniz gerekir. Su yüzeyine yakın, orta ve dip bölümlerde yaşayan cinslerin çeşitliliğini düşünerek uygun büyüklükte akvaryum seçmeniz tavsiye edilir. Akvaryumunuzun büyüklüğü; balıklarınızın strese girmemeleri, sağlıksız su ortamının oluşmaması için önemlidir. Lütfen balıklarınızın yaşamlarını küçücük akvaryumlara, fanuslara sığdırmayın!



Akvaryumunuzda balıklarınızın cinsine ve onların isteklerine göre mutlaka iç dekorasyon oluşturmanız gerekir. Bitki, kaya, sünger, bakteri ve kum gibi kendi doğal yaşam alanlarındaki her türlü canlı formunu detaylıca araştırarak hazırlamalısınız. Burada "dekor" dan kastettiğimiz sizin göz zevkiniz değil, onların hayat döngülerinde var olan ve olması gereken etmenlerdir. Bu detaylar küçük balıklarınızın akvaryumlarına uyumunu da kolaylaştıracaktır.


Balıkları Akvaryuma Alıştırmak


Akvaryumda Sağlıklı Bir Su Ortamı Nasıl Oluşturulur? Yeni aldığınız balıkları akvaryuma alıştırma sürecinden geçirmelisiniz. Balıklarınızın ani sıcaklık ve pH değişimleriyle stres yaşamaması için bu adım yapılmalıdır. Karantina sistemi denilen bu alıştırma sürecinde balıklarınızı aldığınız poşetle beraber akvaryum suyunda 5-10 dakika bekletmelisiniz. Bu süreçte sıcaklık dengelenecektir. Temiz bir kap (deterjan veya sabun gibi kimyasalların değmediği) yardımıyla balıklarınızın bulunduğu poşet içerisine akvaryum suyundan az miktarda eklemeler yaparak bu sürece devam edilir, ta ki içerisindeki suyun çoğunluğu akvaryum suyu oluncaya dek. En son aşamada ise balıklar ana akvaryuma temiz akvaryum kepçesi yardımıyla alınır. Bu işlem sırasında poşetteki suyun akvaryum suyuna karışmadığından emin olmalısınız. İstenmeyen hastalıklar veya parazitlerin geçişi engellenmelidir. Balıklarınız bu süreçte strese girmemelidir.


Akvaryumun Konumu


Akvaryumun boyutu kadar konumu da önemlidir. Bulunduğu alan direkt güneş ışınlarına maruz kalmamalıdır. Yüksek ısı ve sıcaklık suyun pH’ında dalgalanmaya ve yosuna neden olur. Gürültülü ortamlardan (trafik gibi dış ses), şömine gibi yüksek sıcaklık veren (ev içi ısıtıcıların tümü) ve insanların yoğun olduğu alanlardan mümkün olduğunca uzak bir noktada olmalıdır. Bunlara maruz kalan balıklar strese girerek hastalanırlar, sağlıklarındaki bu bozukluklar ölümleriyle sonuçlanabilir.



Akvaryumda Su Değişimi


Akvaryumda Sağlıklı Bir Su Ortamı Nasıl Oluşturulur? Akvaryumun su kalitesi, balıklarınıza sağlıklı bir ortam yaratmanız için önemlidir. Taze ve temiz su ortamı onları daha mutlu, daha hareketli yapar. Su değişiminde ideal olan; haftada bir tüm akvaryum suyunun %30’dur. Tüm su değişimini de bu haftalık periyotla aylık döngüye oturtmanız gerekir. Su değerlerinin sabit kalması için her değişimde değişecek suyun yüzdesi %50’den fazla olmamalıdır. Haftalarca, aylarca değişim yapılmayan suda; pH (asit oranı) ve sertlik seviyesinde ani değişimler meydana gelir. Bu değişimler balıklarınızın zehirlenerek ölmelerine neden olur. Su kalitesindeki şartlar; suda klor, kloramin olmaması ve azot döngüsü önemidir. Amonyak – Nitrit (zehir) konsantrasyon oranı 0, Nirtat konsantrasyon oranı 20 ppm birimden fazla olmaması tavsiye edilir. Akvaryum içerisindeki bakteriyel döngüyü 7–24 sabit tutacak biyolojik filtreme sisteminin olması tavsiye edilir.


Akvaryumda Su Sıcaklığı


Balıklar vücut sıcaklıklarını sabit tutamaz, bu nedenle su sıcaklığını dengelemek önemlidir. Doğal yaşam ortamlarındaki uygun su sıcaklığını belirlemek ve sabit olmasını sağlamak önemlidir. Akvaryumunuza ve balıklarınızın türüne göre; suya daldırılabilen, suyun içerisine yerleştirilen, filtreli, in-line bağımsız termometre ve ısıtıcılar tavsiye edilir. Sağlıklı bir su ortamı ve sıcaklığı için; filtre, ısıtıcı ve hava motorunun düzenli temizliğini, bakımını ihmal etmeyin.


Akvaryumda Su Berraklığı


Akvaryumlar sadece balıklara değil çeşitli mikroorganizmalara da ev sahipliği yapar. Bu mikroskobik canlılar suyun bulanıklaşmasına neden olabilir. Bulanıklığı gidermek için balıklarınızın hayatını tehlikeye atacak herhangi bir kimyasal veya bulanıklık giderici kullanımı tavsiye edilmez.


Bu duruma neden olan etkenler araştırılmalıdır. Su değişimi sırasında bir süre beklenildiği takdirde gözle görülür bir biçimde ayrışma olacak ve bulanıklık gidecektir.


Beslenme Düzeni


Akvaryumda Sağlıklı Bir Su Ortamı Nasıl Oluşturulur? Doğru ve dengeli beslenme düzeni oluşturmanız önemlidir. Beslenmeye bağlı hastalıklar; obezite, bağırsak iltihabı, kabızlık ve kısırlık riskleridir. Balıklarınızı beslerken onların ihtiyaçlarına göre yem tercihi yapmanız gerekir. Her balık türünün beslenme şekli ve düzeni farklıdır. Akvaryumunuzu oluşturmadan önce bu konu hakkında detaylı araştırma yapmanız tavsiye edilir. Balıklarınıza öğünlerini verirken yemin eşit miktarda dağılmış olmasına özen göstermelisiniz. Artan, yenmeyen yemler, parçalanmadan suyun içerisinden alınmalıdır. Bir süre sonra suyun bulanıklaşarak bozulmasına, azot seviyesinde artışa neden olur. Pelet yem tercihiniz olursa, balıklarınızı beslemeden önce bu yemi bir süre ıslatmanız gerektiğini unutmayın.



Doğru Bitki Seçimi


Akvaryumunuza koyacağınız bitkiler dekorasyondan çok su içerisindeki dengeyi (nitrat konsantrasyonunu azaltmak) sağlamak için olmalıdır. Canlı bitkiler; suyu temiz tutarak ve oksijen seviyesini artırarak balıklarınıza sağlıklı yaşam alanı yaratır.


Yararlı Bakterilerle Döngüyü Sağlayın


Bakteriler, sudaki amonyak ve nitriti nitrata dönüştürerek zehir oranını düşürür. Belirtilen yüzdeliklerdeki su değişimleri ile de nitrat konsantrasyonunu dengeleyebilirsiniz. Su içerisinde doğal döngüyü sağlayan bakterilere hazır bakteri kültürü satın alarak ulaşabilirsiniz. Akvaryumunuza yerleştirirken hastalık taşımadıklarına emin olmanız gerekir.


Akvaryum Temizliği


Akvaryumda Sağlıklı Bir Su Ortamı Nasıl Oluşturulur? Akvaryum genel temizliği en az ayda bir defa olacak şekilde yapılmalıdır ve aksatılmamalıdır. Dip çekim denilen yöntemle; dip kısımda biriken organik atıkları temizlemelisiniz. Zamanla dışkı ve yem artıkları dip kısımda birikir bu da sudaki nitrat, amonyak ve fosfat oranlarında artışa neden olur. Akvaryum ve içerisindeki tüm dekor ürünlerinin temizliğinde kimyasal (sabun, deterjan vb.) ürün kullanılmamalıdır.


Akvaryumda ilgileneceğiniz balıkların çok hassas canlılar olduklarını lütfen unutmayın. Strese girmelerinin ölümlerine sebep olacağını aklınızdan çıkarmayın. Sağlıklı ve uzun ömürlü balıklarınızın olması, sağlıklı bir akvaryum ortamının sağlanmasıyla doğru orantılıdır. En iyi yaşam alanlarını onlara sunmalısınız. Öncelik; dekor, hobi ve seyir amacını değil; yaşam ve sevgi amacını taşısın!