Kakadu Özellikleri ve Bakımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kakadugiller familyasının çok geniş tür dağılımı vardır. Yaklaşık 20 farklı türe ayrılır. En bilinen türü Sultan Papağanıdır. Doğal yaşam alanlarını Avustralya, Malezya, Filipinler, Endonezya, Solomon, Okyanusya gibi adalar kapsar. Büyüleyici Kakadular hakkında bilmeniz gereken önemli detayları sizin için inceledik.

“Altında kara selvilerin, Tünemiş bir dizi baykuş var, Kızıl gözlü garip tanrılar, Ufku süzerler derin derin.”  

Baudelaire

Kişilik-Karakter Özellikleri

Kakadular beraber yaşadığı aile bireylerine âşıktır. Sevecen, eğlenceli, oldukça zeki ve dost canlısı bir papağan türüdür. Konuşma yeteneğine sahip ender türler arasındadır. Sesleri taklit etmeye, melodiler çıkarmaya bayılır. Aynı zamanda birçok papağan türü gibi hassas ve kırılgandır. Papağanınıza karşı anlayışlı, nazik ve sakin olmanız çok önemlidir. Arada haylazlıklar yaparak evin havasını değiştirmeyi sever. Sizinle zaman geçirmek, eğlenceli oyunlar oynamak ister. İnsanlara ve çevresinde bulunan nesnelere, oyuncaklara kolayca bağlanır. Bu nedenle sevdiği nesnelerin yerinin sık değiştirilmesinden hoşlanmaz ve buna kızabilir. Doğal yaşam alanlarında büyük sürüler hâlinde yaşamaları onları yalnızlığa karşı kırılgan yapar. Yalnızlığı sevmeyen doğalarından ötürü eğer daha fazla sorumluluk alabilecek ve bakma gücünüz var ise yanına arkadaş getirmeyi düşünebilirsiniz fakat bilmeniz gerekir ki her ne kadar doğada sürüler hâlinde yaşasalar da Kakadular arasında rekabet görülebilmektedir, ilgi ve sevgiyi paylaşmayı sevmezler. 

Eve Alışma Süreci-Eğitim

Yeni evine ilk geldiği zaman (özellikle dikkat etmeniz gerekir) ortama alışma süreci çok önemlidir. Bu süreç bütün papağan türleri için geçerlidir. Papağanınızla sakin, yumuşak ses tonunda konuşmanız, ona yavaşça güven vererek yaklaşmanız önemlidir. İlk tanışma evresinde kanatlı dostunuza göstereceğiniz şefkat ileri yaşamı için büyük önem taşır. Kanatlı dostunuza elinizi yavaşça uzatmanız, ona kendinizi tanıtmanız ve bunu onu korkutmadan tekrarlamanız gerekir. Sizi görmesine, ona yaklaştığınızı duymasına izin verin. Ama bu süreçte asla tehditkâr, gürültücü olmayın, ani hareketlerde bulunmayın. Sabırlı olmanız gerekir ki sizin varlığınızı ve yaşayacağı evi yavaş yavaş tanısın. Kafesinden zorla çıkarmaya, zorla sevmeye, elinize almaya çalışmayın. Bu onu çok korkutur. Öncelikle elinizle yavaşça ödül mamaları vermeye çalışabilirsiniz. Olumlu pekiştirme yöntemiyle verilecek eğitim ve bunun yanında bolca sevgi sayesinde kanatlı dostunuz size güvenecektir. Cezalandırma, baskı üzerine kurulu olumsuz ve katı davranışlarda bulunmanız kanatlı dostunuzu strese sokar. Aranızda güçlü bir bağın olmasını, size güvenmesini istiyorsanız bu sürecin huzurlu geçmesini sağlamalısınız. İleri yaşam evresinde mutlu bir hayatı olmasının ilk adımı sağlam temellere dayanmalıdır. 

Konuşma Yeteneği

Kakaduların iyi derecede konuşma yeteneği vardır. Diğer papağan türleri (Jako) kadar iyi konuşamasalar da sesleri taklit etme konusunda ustadırlar. Kapı zili, telefon seslerinin aynısını taklit ederek sizi kandırmaya çalışabilirler. Burada sizin çabalarınızın, ilginizin, verdiğiniz eğitimin önemi büyüktür. Kakaduların da diğer papağanlar gibi sesleri 150 desibele kadar çıkabilmektedir. Öğrendiği bazı kelimeleri çığlık atarak tekrar etmekten, bağırmaktan çok hoşlanır. Yüksek seslere karşı hassasiyetiniz var ise bakım ve sorumluluğunu üstlenmeden önce bu konuda iyice düşünmeniz gerekir.

Oyun-Eğlence Saatleri

Kakadular doğal yaşam alanlarında gün ısının artmasıyla aktifleşirler. Kanatlı dostunuz size bunun haberini mutlaka verecektir. Mükemmel bir sabah kahvaltısından sonra sizinle oynamak, şarkılar söylemek kısacası sizinle zaman geçirmek ve eğlenmek isteyecektir. Çünkü vahşi doğada yüksek ağaçların üzerinde daldan dala atlayarak, oyunlar oynamaktan kendi türü ile zaman geçirmekten büyük keyif alır. Gerekli ısı yalıtımı sağlandığı takdirde oda tipi dış mekânlarda da kanatlı dostunuza bakabilirsiniz. Mutlaka günlük kanat egzersizlerini yapmalı, sınırsızca uçmalıdır. Asla kafese hapsedilmemelidir. Papağanlar çok hassas ve kırılgan kuşlardır. Hayatlarındaki ilgi ve sevgi onların için çok önemlidir. Sizden yeterli ilgi ve sevgi görmeyince depresyona girer. Hatta tüylerini yoldukları gözlenmiştir. Bunlar çeşitli sağlık sorunları ve obez olma riskini de beraberinde getirir. Oyuncu Kakadunuza sevginizi göstermelisiniz, eğlenceli yaratıcı oyunlar oynamalısınız. Kendisini yalnız hissetmemesi, her daim sevildiğini ve güvende olduğunu bilmesi gerekir. 

Kafes Tercihi-Yuva Seçimi

Neşeli bir kuş olan Kakadular ortama her daim renk ve eğlence katar. Sizi renkleriyle ve bakışlarıyla büyülemesini istiyorsanız kanatlı dostunuzu asla kafes içerisine hapsetmeyin. Bu onu strese sokarak depresyona girmesine neden olur. Oldukça meraklı ve özgürlüğüne düşkündür, dilediğince ev içerisinde kanat çırpmalıdır. Yeri kafesin içi değil, sizin omuzlarınız olmalıdır. Kafes tercihiniz en sağlıklı olan boyasız pirinç, paslanmaz çelik veya ferforje olmalıdır. Egzersizlerini yapabilmesi ve tırmanabilmesi için yatay telli kafes tercih edilmelidir. Büyük boyutlarda (kanat açıklığında) olması kanatlı dostunuzun kendini rahat hissetmesi için önemlidir. Kafes içerisinde birçok oyuncağı ve tüneği mutlaka bulunmalıdır. Doğal ahşap pürüzsüz tünekler, salıncaklar ve oyuncaklar tercih edilmelidir. Ayak ve fiziksel sağlığı için zararlı materyallerden (plastik, kumlu, kumaş, boyalı gibi) yapılmış oyuncaklar kafes içerisinde ve dışında olmamalıdır. Kafes ve oyuncakların boyalı olmaması çok önemlidir. Çünkü boyaların etken maddesi zehirlidir, kemirmeyi seven kanatlı dostunuz için uzun vadede hayatî risk teşkil eder. Ek olarak tercih edeceğiniz oyuncakların sivri, keskin uçları olmamalıdır. Küçük dostunuz oyun oynarken incinebilir, canı acıyabilir. 

Kafes ve Kafes İçi Rutin Temizlik

Günlük ve haftalık döngüde kafes ve kafes içi oyuncak temizliği aksatılmamalıdır. Günlük rutin temizliği (mama kabı, suluğu, dışkı ve idrar) önemlidir. Gün içerisinde kontrol edilmeyen altlık kanatlı dostunuzun sağlığı açısından olumsuz, riskli sonuçlar doğurur. Haftalık döngüde kafesi ve oyuncakları, içeriğinde kimyasal madde (sabun, deterjan, şampuan gibi) bulunmayan duru su ve beyaz sirke ile yıkanmalıdır. Kanatlı dostunuzun mutluluğu, rahatı ve huzuru için düzenli temizliğe dikkat etmelisiniz.

Kafes İçerisinde Bulunması Gerekenler

Mama ve su kabının (en sağlıklı seçenek olarak) en sağlıklı seçenek olan çelik olması tavsiye edilir.

Kalamar kemiği; kalsiyum ihtiyacını karşılaması için gereklidir ve ulaşabileceği yakınlıkta olmalıdır.

Kuş kumu; kolay sindirime yardımcı olur. Kontrollü tüketilmesi tavsiye edilir. Yem içerisine karıştırılmamalı ayrı bir kap içerisinde verilmeli ve kolay ulaşabileceği konumda olmalıdır.

Papağan gaga taşı; hem gagasını törpüleyecek hem de mineral ihtiyacını karşılayacaktır.

Kafesin Konumu

Banyo, mutfak gibi bakteri ortamının yoğun olduğu alanlar kanatlı dostunuzun oyun ve yaşam alanı değildir. Kafesin en az bir duvarı olmalıdır, köşede olması veterinerler tarafından tavsiye edilir. Kafes yerde olmamalıdır. Ani hava akımının (pencere, kapı gibi) olduğu, ev içi ısıtıcıların (klima, şömine gibi) bulunduğu alanlardan, ses-gürültü çıkartan (televizyon, radyo gibi) eşyalardan uzakta olmalıdır. Oda parfümü, sigara gibi zararlı kokular ev içerisinde asla kullanılmamalıdır. Bu gibi kokular kanatlı dostunuzda solunum yolu rahatsızlıklarına yol açar. Kafesin bulunduğu alanda bitki olmamalıdır.

Beslenme Düzeni

Kanatlı dostlarımızın doğal yaşam alanlarındaki beslenme düzenini fazla çeşitlilikte ve renkte gıdalar süsler. Diyeti alması gereken günlük enerji miktarını, besin değerlerini ve vitaminleri karşılamalıdır. Kişilik ve karakter gelişimi için de ayrıca önem arz eder. Kakadular tohum ve kabuklu yemişlerin yanı sıra hindistancevizi, tahıl mahsullerini de tüketirler. Her zaman belirttiğimiz gibi tek yönlü beslenme şekli yanlıştır ve eksiktir. Sebze/meyveler ile öğünleri mutlaka desteklenmelidir. Ayrıca tohum yerine pelet yemin tüketimi (veterinerler tarafından tavsiye edilir) daha sağlıklı ve besleyicidir. Pelet yeme alıştırmanız, günlük öğünlerinde yer vermeniz gerekir.

Öğünlerinde olması gereken sebze ve yeşillikler; Havuç, domates, brokoli, turp, ıspanak, pancar, semizotu, dereotu, biber, pişmiş taze fasulye – barbunya – soya fasulyesi – bezelye – patates, çok az mısır, karnabahar, kabak, balkabağı, tere, nane, yer elması, enginar, maydanoz, kırmızı havuç, reyhan, pırasa, salatalık, bamya, kırmızı lahana, taze kekik, brüksel lahanası, bakla, pazı, radika, ebegümeci, marul, kereviz, karahindiba, lahana, bakla. 

Öğünlerinde olması gereken yararlı meyveler; Elma, muz, kavun, karpuz, mango, kivi, çilek, armut, vişne, armut, ayva, çarkıfelek meyvesi, yenidünya, mandalina, limon, portakal, ananas, kayısı, şeftali, üzüm, dağ çileği, yaban mersini, böğürtlen, dut, hindistan cevizi, papaya, ahududu, erik, greyfurt, nektarin, nar, hurma, incir, guava, kızılcık, kuşburnu.  

Öğünlerine haftada bir yer vermeniz gereken besinler; Limon çekirdeği, tarçın, zencefil, arı poleni, devedikeni, muz, mandalina, mango, ananas ve beraberinde elma, pişmiş fasulye, pazı, ıspanak, badem, radika, brokoli, kuşburnu, brokoli, kayısı.

 Öğünlerinde mutlaka taze ve temiz içme suyu bulunmalıdır. Musluk suyu tavsiye edilmez damacana su olmalıdır. Sık sık yenilenmesi önemlidir.

Önemli Noktalar; Haşlanmış yumurta hafta 1 verilmelidir. Sıkça gördüğünüz çekirdek ile beslenme şekli yanlıştır kuşunuzun ömrünü kısaltır. Sebze/meyveler mevsimine göre taze seçilmelidir. Asla ilaçlı ve hormonlu olmamalıdır. Sebzeler suda değil buharda haşlanmalıdır. Patates, bezelye, fasulye gibi gıdalar çiğden verilmemelidir pişmiş olması gerekir. Filizlenmiş tohum verebilirsiniz. Her kuşun kendine ait karakter ve kişilik yapısı vardır. Bu süreçte kanatlı dostunuzu tanımanız, alışkanlıklarını bilmeniz, ağız tadını ve sevdiği sebze/meyveleri öğrenmeniz buna ek olarak sabırlı olmanız çok önemlidir. Öğünlerinde hazırlayacağınız gıdaları mutfak robotundan (püre olmamalı) geçirebilir, ufak dilimler halinde eline verebilirsiniz kendi yemekten büyük zevk alacaktır. Karışımları buzlukta veya buzdolabında (dayanabileceği raf ömrü kadar) saklayarak oda sıcaklığında servis edebilirsiniz. Seveceği lezzette öğünler hazırlamanız, beğenisine sunmanız onu çok mutlu edecektir. Karışımları farklı sebze, bitki ve tohumlarla hazırlayın onu şımartın. Meyveler ile hayatını renklendirin. Böylelikle günlük alması gereken kalori, vitamin ve mineralleri alacak, sevgiyle büyüyecektir. Size olan bağlılığının artması, aranızdaki iletişimin neşeyle sürmesi için doğru beslenme düzeni önemlidir. Bu konuda kuş veterinerinden tavsiye alabilirsiniz.

Zararlı Gıdalara Dikkat! 

Günlük hayatta tükettiğiniz bazı gıdaları kanatlı dostunuza vermemeniz gerekir. Bunları listelersek; şeker, simit, paketlenmiş tüm ticari gıdalar (atıştırmalık bisküvi, cips gibi) ve içecekler (asitli-asitsiz), ekmek, baharatlı yemekler, peynir, süt ve içeriğinde süt ürünleri bulunan gıdaların tümü, tütün, kafein, avokado, çikolata, şeftali-elma-üzüm-kiraz-erik-kayısı-yeni dünya çekirdeği, mantar, tuz ve tuz içeren gıdalar, soğan, alkol, çiğ patates, siyah çay, trabzon hurması, kuşkonmaz, patlıcan, tereyağı, domates yaprağı/sapı, pişmemiş bezelye-fasulye türü gıdaların tümü oldukça zararlıdır. Kısa veya uzun vadede küçük dostunuzun tüm sistemini bozar, hayatı için tehlikeli hâle gelir.

Bakım ve Sağlık Kontrolü

Kakadular da diğer papağan türleri gibi nemli iklim şartlarına uyum sağlamışlardır. Bu nedenle bulunduğu odadaki sıcaklık ve nem oranı çok önemlidir. Bulunduğu odanın optimal sıcaklığı 20-24°C olmalıdır. Aşırı kuru ortam sağlığı için zararlıdır. Ortamdaki nemi (ideal olan pH7) dengelemek için buhar makinesi kullanabilir veya günlük spreyleme uygulaması yapabilirsiniz. Spreyleme yöntemini için sadece su kullanmalısınız. Uygulaması yağmurlama şeklinde olmalıdır. Bu günlük duş cildini ve kendisini çok rahatlatacaktır. Güzel havalarda açık alana (hasta olmaması, üşütmemesi ve kaçmaması için gerekli önlemleri alarak) çıkartmayı unutmayın. Papağanlarda gaga ve ayak bakımı mühimdir. Çok kuru ortam derisinde çatlamalara yol açar ve bu da kanatlı dostunuzun canını acıtır. Çatlamalara karşı tatlı badem yağı en doğal yöntemdir, gagasına da sürebilirsiniz. Kakaduların geceleri en az 10-12 saat kesintisiz uykuya ihtiyacı vardır. Evde bu şartları sağlamanız önemlidir. Kanatlı dostunuzun rutin sağlık kontrolleri için veteriner desteği almalısınız. Bu egzotik türler için özellikle kuş veterinerini tercih etmelisiniz. Tüylerinin bakımı, uzayan tırnak ve gaga kesimleri ihmal edilmemelidir. Büyüleyici Kakadunuz mutlu mu mutsuz mu tepe tüylerinden anlayabilirsiniz. Mutsuz olduğunu anladığınız zaman onu mutlu etmek için elinizden geleni yapın, ona sevgiyle yaklaşın. Büyük egzotik kuşların doğal yaşam alanlarından ayrılarak sizinle buluşması yaşayacağınız ânları daha özel ve anlamlı kılmalıdır. Yaşam alanlarında tüm ihtiyaçlarını karşılamanız kanatlı dostunuzun bir ömür sağlıklı hayatı olması için önemlidir, ihtiyaçları aksatılmamalıdır.