26 Nisan, 2024

Koi Balığı Özellikleri ve Bakımı

Koi Balığının yabani atası sazandır. Uzakdoğu kökenlidir. Japonlar tarafından evcilleştirilmiştir ve farklı renk varyetelerinde üretimi yapılmaya başlanmıştır. Koi Balıkları akıntıya karşı yüzmelerinden dolayı Çin ve Japon mitolojisinde azim, kararlılık, güç, başarı, bağımsızlık ve yaşamdaki dönüşümün tamamlanması gibi simgesel anlamalara sahiptir. Ve bu ayrıcalıklı sembolizmden ötürü efsanelere konu olmuştur. Akıntıya karşı yüzerek pes etmeyen, sislerle kaplı Ejder Kapısı olarak bilinen nehri geçen her Koi Balığı, sisin diğer tarafından ejderhaya dönüşerek çıkacağı inancı vardır. Ayrıca Asya kültüründeki Feng Şui öğretisinde şans ve mutluluğu da simgeler. Hazırsanız mücadeleci ve savaşçı ruha sahip Koi Balıklarının bakımı hakkındaki detayları sizlerle paylaşalım;



Koi Balığı Özellikleri


Koi Balıkları büyük balıklardır. Boyları 1 m hatta 1,5 m’ye kadar ulaşmaktadır. Yaşadığı ortamda uygun sıcaklık, dengeli ve yeterli yem, özel bakım ile gelişimleri, büyümeleri daha rahat olacaktır. Yaşam alanlarında birden fazla Koi Balığı bulunabilir. Kendi türü ile oldukça iyi anlaşır. Aynı türden gelen Japon balıkları ile de barışçıl, uyumlu oldukları gözlenmiştir. Fakat seçeceğiniz Japon Balığı havuzun koşullarında yaşayabilecek türde olmalıdır. Shubunkin ve Comet (Goldfish) Japon Balığı türlerini tercih edebilirsiniz. İnsanlarla iletişimi seven zeki balıktır. Beraber yaşadığı aile bireylerini tanıması ile bilinen bir türdür. Dişiler erkeklere göre daha renkli oldukları için fazlasıyla gösterişli olurlar. Koi güzellik yarışmaları düzenlenir ve her zaman birinci olan dişilerdir. 


Koi Balığı Havuzu "Yaşama Alanı"


Koi Balıkları iri ve hareketli bir tür olmasından dolayı akvaryumda bakılmaya uygun değildir. Ömürleri çok kısa olur. Derin ve geniş alanlara ihtiyaç duyarlar. Doğal yaşam alanını aratmayacak şekilde geniş mekân süs havuzu yaratılmalıdır. Diğer balık türlerine göre daha fazla oksijene ihtiyaç duyarlar bu nedenle su yüzeyinin hava ile teması ne kadar geniş olursa Koi Balıkları için o kadar yaşamsal olur. Bunun için yapay şelale oluşturmak da gayet sağlıklı bir tercihtir. Suda oluşacak kirlenmeyi temizleyebilecek güçlü, dayanıklı filtrelere ihtiyaç vardır. Özellikle kalabalık bir havuz ortamında oluşacak biyolojik kirlilik ve amonyak seviyesindeki artış büyük sorun yaratır. Sağlıklı bir su ortamı için (amonyak zehirlenmesi, kirlilik vs.) filtre süzgecinin belirli aralıklarla temizlenmesi ve değişimi ihmal edilmemelidir. Doğru bakım ve doğru teknikle balıklarınızın uzun ve sağlıklı ömürleri olmasını sağlayabilirsiniz. Akıntıya karşı yüzmeyi çok sevdikleri için suyun durgun olmaması gerekir. Bu nedenle hazırlayacağınız havuzun köşeleri oval olmalıdır. Köşeleri yumuşatmak önemlidir çünkü sert köşeli havuzda bu akışı engelleyen ölü bölgeler oluşur. Havuz içerisine dalga motoru alarak da ek akış desteği sağlayabilirsiniz. Havuzu, beton veya kazılan çukurun içerisine vinil kaplayarak oluşturabilirsiniz. Böbrek şekli en sık kullanılan havuz tasarımıdır. Işıklandırma Koi Balıklarının hayati fonksiyonları için önemlidir. Havuzun günde en az 9-12 saat ışıklı, diğer 12 saat ise karanlıkta kalması tavsiye edilir.  Havuzda taban malzemesi olarak 3-4 mm’lik çakıl taşları kullanabilirsiniz. Koiler bu çakıl taşları arasındaki yemleri yemekten ve bu taşlarla oynamaktan hoşlanırlar. Çakıl taşları boyalı olmamalıdır. Suyun içerisinde bu boylar çözünerek zehirli, sağlıksız bir havuz ortamı yaratır. Bu taşların doğal olmasına dikkat etmeniz gerekir. Örneğin; doğal maden ocaklarından temin edebilirsiniz. Doğadan toplanmış Mangrow kökleri, dal parçaları, büyük doğal taşlar da kullanabilirsiniz. Sadece burada dikkat etmeniz gereken akvaryum taban malzemesi olarak seçtiğiniz her bir parçanın sivri ve keskin yüzeyinin bulunmamasıdır. Aksi durumda Koiler yaralanabilir. Tasarlayacağınız doğal ortam Koi Balıklarınızın çok hoşuna gidecektir. Ayrıca yaşam alanlarını bitkilerle de eğlenceli, daha doğal hâle getirebilirsiniz. Bunun için canlı havuz bitkileri tercih edebilirsiniz. Tabana sabitlenen, su yüzeyinde yüzen bitkiler kullanabilirsiniz. Bu bitkileri yemekten de hoşlanırlar. Farklı çeşitlilikte ağız sulandırıcı bitkilerle yaşam alanı yaratabilirsiniz. Ek olarak bitki kökleri sudaki nitrat oranını azaltarak yaşamaları için gerekli ekosistemi de kendiliğinden oluşturmuş olacaktır. Bazı Koi yetiştiricileri taban malzemesi olarak kum tercih etmektedir. Bunun hem avantajı hem de dezavantajı vardır. Nedir bunlar? Avantajı, çamurlu bir ortamın üremeye yardımcı olmasıdır. Ayrıca doğal yaşamlarındaki gibi kazarak yem aramaya yönlendirmesi ve teşvik etmesidir. Dezavantajı, suyun kısa sürede bulanıklaşmasına neden olur. 



Koi Balığı Bakımı


Koilerin yaşam aralığındaki sıcaklığı geniş olup, tüm iklim koşullarına dayanıklı bir tür olduğundan söz edilir. Tek tahammül edemedikleri şey ise ani ve hızlı sıcaklık değişimleridir. Yaşamsal bir probleme dönüşebilir. Havuz içerisinde bakılacak Koi Balıklarının yaşamları için ideal akvaryum sıcaklığı 15-25 °C arasında olmalıdır. Bu nedenle ılıman iklim/hava koşullarında bakmaya uygun bir türdür. Sabah ve akşam saatleri arasında oluşacak sıcaklık farklarında dahi havuz ısısı sabit değerde kalmalıdır. Kış aylarında havuzun daha sıcak olan alt kısımlarında zamanlarını geçirirler ve kış uykusuna yatarlar. Su yüzeyi tamamen donduğunda üzerinde mutlaka delikler açılmalıdır. Güneş açısının dik geldiği anlar havuzdaki yaşam için tehlikelidir. Gölgelik alanlar olmazsa küçük balıklarınızda güneş yanıkları oluşur. Sıcaklık, balıkların metabolizmalarını hızlandırır. Yaz mevsiminde havalandırmanın artırılmasıyla bu sorunun önüne geçebilirsiniz. Koi Balıklarınızın sağlıklı ve uzun ömrü olması için suyun kalitesine, sıcaklığına dikkat etmelisiniz. Kaliteli filtreleme sistemi kullanmanız önemlidir. 


Koi Beslenme Düzeni


Diyetlerindeki besin çeşitliği, doğru beslenme düzeni önemlidir, çünkü renklerinin parlaklığı ve canlılığı buna bağlıdır. Yemin miktarı, cinsi yıllık mevsim döngüsüne göre değişiklik gösterir. Besin çeşitliliği nasıl olmalıdır; diyetlerinde pelet ve çubuk yem mutlaka bulunmalıdır. Buna ek olarak besinlerinde severek tüketecekleri sebze/meyveler; marul, portakal, bezelye, karpuz, limon, çeri domates, salatalık, havuç, özellikle bayıldıkları brokoli ve mısır olmalıdır. Pilav yemeyi severler. Hayatlarında olması gereken ve tüketmeyi sevdikleri canlı yemler; kan kurdu, toprak solucanı, un kurdu, cırcır böceği, kurbağa larvası, karidestir. Muhteşem renklere sahip Koi Balıklarınızı elinizle de besleyerek yakın ilişki kurabilirsiniz.



Beslenme Aralıkları Nasıl Olmalıdır?


Koilerin sağlıklı büyüyüp, gelişmeleri için ihtiyacı olan yemleme düzeleri aşırı miktarda olmamalıdır. Bu durum sağlıksız bir ortamın oluşmasına zemin hazırlar. Aşırı yem aşırı dışkı ve tüketilmeyen artan yemler demektir. Bu da havuzdaki nitrat seviyesinde artışa ve bakteri kültü dengesinin bozulmasına yol açar. Verilen yemlerin 4-5 dk içerisinde yenebilecek porsiyonda olması gerekir. Koilerin mideleri yoktur bu nedenle yediklerini tutamaz. Sık sık beslenmeleri gerekir. Yıllık mevsim döngülerine göre beslenme düzeninde; bahar gelip havaların ısınmasıyla birlikte ve yaz aylarında (üreme evresine geçtikleri için enerji ihtiyaçları artacaktır.) protein ağırlıklı zengin yem çeşitliği ile günde 3-4 defa beslenmelidir. Kış mevsimine doğru havanın soğumaya başladığı zaman (sonbahar) yem miktarı (porsiyon miktarı) azaltılmalı ve türü değiştirilmelidir. Şöyle ki, protein ağırlıklı zengin yem çeşitliliğinden, karbonhidrat (buğday) ağırlıklı zengin yem çeşitliliğine geçiş yapılmalıdır. Özellikle sıcaklık 8°C’nin altına düştüğü zaman yemleme bırakılmalıdır. Havuzdaki yosunlar Koilerinize kış uykusuna yatana kadar yeterli olacaktır. Metabolizmaları yavaşladığı için bütün kış yemek yemeden de hayatta kalabilirler. İzlenmesi gereken adımlar bu döngüdeki besin çeşitliliği ve farklılığına göre olmalıdır. Tekrar etmekte yarar görüyoruz; ilkbaharda %35 oranında protein ağırlıklı beslenme çizelgesi ile (sebze/meyve) bitkisel besin çeşitliliği olmalıdır. Yaz mevsimindeki sıcaklık artışı ile porsiyon miktarında artış ve canlı yeme geçiş olmalıdır. Sonbaharda porsiyon miktarında azalış ve karbonhidrat temelli zengin yeme geçiş olmalıdır. Kış mevsiminde havanın iyice soğumasıyla yemlemeyi bırakın, havuzdaki yosunlar yeterli besin dengesini sağlayacaktır. Yavru Koi Balıklarınızı pul yemler, yetişkin Koi Balıklarınızı ise koi stick ve bitkisel içerikli granül yemler ile beslemelisiniz. Koi Balığı bakım ve beslenmesinde mutlaka veteriner hekim desteği almalısınız. Önemli! Fırtınalı ve yağmurlu günlerde balıklarınızı asla beslemeyin! Bu zamanlarda sudaki oksijen miktarı normalin altına düşer. Önemli! Koi Balıklarının parlak ve canlı renkleri çok sayıda avcıyı kendisine çeker. Balıklarınızı kedi, köpek, yılan gibi yırtıcı avcılardan korumanız için havuzun derin olması gerekir. Ek olarak etrafının çitlerle, bitkilerle çevrili olması gerekir. Yüzeyde yüzen su bitkilerin bulunması koruyucu ve gizleyici alan sağlayacaktır. Koi Balıkları çok iyi birer sıçrayıcıdır bu nedenle bulunduğu havuzun korkuluk ve çitlerle çevrilmesi alınacak önemler açısından ayrı önem arz etmektedir. Birçok Koi yetiştiricisi bekçi köpeği bulundurmak, harekete duyarlı cihazlar kullanmak gibi ek önlemler de almaktadır. Önemli! Çiftleşme döneminde dişi koinin (ortalama 20-25 cm’e ulaştığında) ürettiği yumurtalar erkeğin suya bıraktığı spermlerle döllenir. Yumurtalar ve yavrular erişkinlere yem olduğu için ancak yarısı hayatta kalır. Bunun için yumurtaların ayrı bir tanka alınması gerekir. 15-20 yıl yaşam süreleri olan Koilerin en iyi, en doğru bakımla ömürlerinin 35 yıla çıktığı bilinmektedir. Koilerinize hazırlayacağınız özel havuz ve onlara sunacağınız özel bakım ile yaşamlarını uzun tutmak sizin elinizde. Sislerin ardından çıkacak bir ejderha görmek istiyorsanız ona ihtiyacı olan sevgiyi ve ilgiyi göstermeyi ihmal etmeyin.