Ağız ve diş sağlığı köpeklerde ihmal edilen ve görmezden gelinen bir konudur. Periodontitis (dişeti hastalıkları) köpeklerin yaşam kalitesinde ve konforunda gözle görülür bir biçimde düşüşe neden olur. Köpeklerin ağız ve diş bakımlarının aksatılması, günlük rutinde fırçalamanın atlanması durumunda dişlerde plak ve tartar oluşumları gözlenmektedir. Hatta ileri seviyede ihmal edilmesi durumunda diş kayıplarının olduğu da gözlenmiştir. Size yardımcı olmak adına “Köpeklerde ağız ve diş sağlığının önemi nedir ve nasıl olması gerekir?” konusunu özenle seçtik. Tabii burada uzman veteriner hekim onayı, kontrol ve tedavi desteği şarttır. Bizim buradaki amacımız bu süreçlerle ilgili gerekli bilgilendirmeleri size sunmaktır.
Dişeti hastalıkları 2 yaşın üzerindeki köpeklerde farklı evrelerde görülebilmektedir. Periodontal (dişeti) hastalıklar dişlerde plak ve tartar oluşumlarına neden olarak dişetinde iltihaba yani “gingivitis” ve “periodontitis”e neden olmaktadır. Dişetlerinde enfeksiyon ile yangıya ve şişmeye neden olmaktadır. Bu da köpek dostlarımızın yaşamlarını olumsuz yönde etkiler.
Köpeklerin tükürüklerinin pH seviyesi alkalidir. Yani pH seviyesi 7’nin üzerindedir. Bu da plak ve tartar oluşumunu çürükten daha fazla görülmesine neden olmaktadır. Nedir bunlar inceleyelim;
Plak
Ağız içerisinde bulunan bakteriler salya ile birleşerek plaklara dönüşür. Eğer fırçalama yöntemi izlenmezse diş etlerine yapışarak dişleri etkiler.
Tartar (diş taşı)
Diş üzerinde kahverengi bakteri ve tuz birikimidir. Kalsiyum tuzları diş üzerinde zamanla birikerek diş taşlarına neden olur. İleri seviyede ise dişlerde çürükler oluşur. Veteriner hekim desteği ile temizlenmesi gerekir.
Düşmemiş Süt Dişi
Doğumlarından sonra birkaç hafta içerisinde çıkan süt dişleri 28 adettir geçicidirler, zaman içerisinde düşerler. Yerlerine kalıcı olan dişler çıkar 42 adettir ve 7 aylıkken tamamlanır. Düşmeyen süt dişleri kalıcı düşlerin çıkış pozisyonlarında bozukluğa neden olur. Bu nedenle diş değiştirme dönemlerinde ağız ve diş kontrol edilmeli, 6 aydan sonra düşmeyen dişler veteriner hekim tarafından çekilmelidir.
Kırık Diş
Sert cismi ısırmak, kavga, darbe, kaza sonucu diş kırılabilir. Kırık dişin mevcut durumuna göre kanal tedavisi veya diş dolgusu ile bu bölgeye müdahale edilmelidir.
Dişetinde kızarıklık, nefeste yoğun ve kötü kokunun hissedilmesi, diş etlerinde kanama ve kızarıklık, tek tarafla çiğneme, yeme/içme rutinlerinde gözle görülür değişiklik; iştah kaybı, mama yerken ağızdan dökülmesi, çiğneme problemi, kuru mama gibi sert gıdaları tüketememe. Eksik ve hatalı sıralanmış diş yapısı, depresyon, ağızda şişme, salyada artış belirtilerini gördüğünüz ânda vakit kaybetmeden veteriner hekime başvurmanız önem arz eder.
Müdahale edilmediği takdirde dişler çürür ve düşer. Ağız içerisinde oluşan enfeksiyon kan yoluyla böbrek gibi diğer iç organlara yayılarak köpeğin ölümüne neden olmaktadır.
Diş kaşıma oyuncakları ve kemikler hem egzersiz ve oyunları için hem de diş sağlığı için oldukça önemlidir. Oyunlarına eklenmesi ruhsal ve fiziksel sağlığına etkisi olduğu kadar ağız ve diş sağlığına da katkısı büyüktür. Bazı çiğneme oyuncakları köpeklerin ağız sağlığı düşünülerek tasarlanmış oyuncak çeşitleridir. Dişlerin temizlenmesi ve çenenin güçlenmesi için ek destek sağlar. Bu oyuncak tercihlerine yönelerek keyifli alternatifler yaratabilirsiniz.
Ödül mamalarının içeriklerine dikkat ederek plak ve tartar oluşumlarını önleyici seçeneklere sahip özel seçenekli ödül mamalarına yönelebilirsiniz.
Ek olarak plak birikimini, tartar oluşumunu azaltıcı, çürük önleyici ve ağız kokusunu iyileştirici, klinik olarak test edilmiş çözümler olan yem takviyeleri ve diş spreylerini tercih edebilirsiniz. Bu ürünleri kullanmadan önce mutlaka veteriner hekiminizin onayı ve bilgisi olmalıdır. Ayrıca detaylı araştırma yapmanızı da tavsiye ediyoruz.
Ağız ve diş sağlığını desteklemekte mama seçiminin doğrudan etkisi vardır. Yaş, ırk, fiziksel aktivitesi ve genel sağlık durumuna göre belirlenecek kuru mama köpeğinizin günlük alması geren besin değerlerini karşılamalıdır. Köpeklerin ağız ve diş yapısına uygun olarak hazırlanmış kaliteli mama taneleri diş temizliği, içerdiği vitamin, mineraller bakımından da diş ve diş eti sağlığını korumaya yardımcı olmak gibi elementleri barındırır. Çene ve diş yapıları göz önünde bulundurularak özel formüle edilen kaliteli mamaların seçimi kısa ve uzun vadede köpeğinizin yaşamsal desteği olacaktır.
Yumuşak gıdaların (yaş mama gibi) tüketimi kontrol altına alınmalıdır. Fazlası diş diziliminde bozukluğa neden olmaktadır. Özellikle küçük ırk köpeklerde yumuşak gıdaları fazla tüketmesi durumunda plak ve diş taşı görülme oranı yüksektir.
Günlük Bakım
Ağız ve diş sağlığını korumak için günlük fırçalama rutini aksatılmamalıdır. Tavsiye edilen haftada 2-3 kere fırçalama olsa da imkân var ise her gün fırçalamanın büyük oranda olumlu etkisi vardır. Özellikle yaşlılık evresindeki köpeklerin dişlerinin düzenli olarak fırçalanması çok önemlidir. Buna ek olarak diş temizliği de gereklidir. Parmağa takılan diş fırçalarını veyahut yutulabilir diş pastalarını tercih ederek ağız ve diş sağlığını desteklemiş olursunuz. Günlük olarak pres kemik vererek de diş temizliğine yardımcı olabilirsiniz.
Periyodik Bakım
Günlük bakım rutinlerine ek veteriner hekim kontrolleri aksatılmamalıdır. Diş, diş eti ve ağız problemlerinin erken teşhisi hayat kurtarıcı olacaktır. Bunlara ek olarak gerekli görüldüğü takdirde 6-12 ayda bir veteriner hekim tarafından diş üzerinde biriken plak ve taşların temizliği mekanik olarak genel anestezi ile yapılabilmektedir. Böylece ağızda biriken bakteri oranında azalma görülmektedir.
Köpek dostlarınızın ağız ve diş bakımına göstereceğiniz özenle ömürlerini uzatacağınızı biliyor muydunuz? Klinik olarak yapılan testler sonucunda ömürlerinin 2 ila 5 yıl arasında uzadığı kanıtlanmıştır. Ağız ve diş bakımında dikkat edilmesi gereken noktaları ve izlenmesi gereken adımları tüm detaylarıyla sizin için inceledik. Köpek dostunuzun sağlıklı dişlerle uzun bir ömrü olması için gereken noktaları artık biliyorsunuz. Köpeğinizin mutlu gülüşleri, mutlu yarınları olsun.