Köpeklerde gıda alerjisi küçük veya büyük şiddette deri lezyonları olarak kendini göstermektedir. Kaşıntılı deri problemidir. Deri örtüsünün pul pul dökülmesi, cansızlaşması, kuruması ve soyulması şeklindedir. Bunlar çevresel faktörlerin etkisiyle de olabilmektedir. Köpek dostlarınızın yaşadığı bu anormal alerjik reaksiyonların kaynağının tespit edilmesi, tedavi yönteminin belirlenerek normal yaşamlarına geri dönmesi amaçlanmalıdır.
Gıdadan meydana gelen reaksiyonların iki türü olduğu bilinmektedir. Bağışıklık sistemine bağlı olarak oluşan gıda alerjisi ve bağışıklık sisteminin dâhil olmadığı gıda intoleransıdır.
Gıda alerjisi, köpek dostlarımızın sık karşılaştığı alerji türüdür. Birçok gıdayı rahat ve sorunsuz yediklerini düşünebilirsiniz fakat bu düşünce oldukça yanlış olacaktır. Gıda alerjisi/intoleransı geliştirmek kısa vadede olduğu gibi uzun vadede de olabilmektedir. Köpeklerin sürekli tükettiği bir besine aylar veya yıllar sonra alerjik reaksiyon gösterdiği gözlemlenmiştir.
Gıda Alerjisi köpeklerde ırk ve cinsiyetle bağlı olarak değişen, hastalığa karşı duyarlı olma durumu değildir. Ancak bazı ırkların gıda alerjisine karşı hassasiyet geliştirdiklerine dair bulgular mevcuttur. Her yaşta görülebileceği gibi, tüm yaşam evresinde de devam edebilmektedir. Germen Shepherd, Terrier, Golden Retriever, Dalmaçya, Doberman, Shar Pei, Collie, Poodle, Dachsund, İspanyol Cocker, İrlanda Setter risk grubuna ait ırklardır.
Tüketilen mamaların içeriğindeki protein gruplarından kaynaklanan alerjilerdir. Sığır eti, tavuk, yumurta, inek sütü, tahıl grupları (buğday, soya vb.), domuz, at eti, yapılan klinik test ve araştırmalar göre de içme sularıyla kontamine olmuş mantardır.
Sık karşılaşılan hatalardan biri köpeklerin gıda maddelerini rahat tüketebileceklerinin düşünülmesidir. Fakat mamaların bağırsaklarda emilimi gerçekleştikten sonra bağışıklık sisteminde olumsuz tepkimelere neden olabilmektedir. Yaygın görülen belirtiler; Kulak bölgesinin iç kısmında kızarıklık, sık tekrarlanan kaşıma hareketi, baş sallama, parmak arası kızarıklık ve kaşıntı nedeniyle patilerini ısırma ve yalama, kulak enfeksiyonu görülme oranında artış, kronikleşen deri lezyonları (cilt problemleri, enfeksiyon), burunda tıkanıklık, burunda kaşıntı ve akıntı, hapşırmada artış, gözlerde kızarıklık ve sulanma, dışkıda değişim ishal ve kabızlık, gelişim problemi, zayıf tüyler, şişkinliktir. Nadir olarak görülen bazı belirtiler de vardır; iştah kaybı, kronikleşen kusmadır.
Alerjik bulgular genellikle pati, kulak, göz çevresi ve gövdede kendini belli etmektedir. Cilt üzerinde fark edilebilecek sorunlardır. Alerjiye neden olabilecek birçok unsur ve etmen vardır. Bu nedenle bu problemlerle karşılaşılması durumunda köpek dostunuzu hiç vakit kaybetmeden en yakın kliniğe götürmeniz ve veteriner hekim muayenesinden geçmesi mühimdir. Tanı ve teşhis yöntemi ile hangi nedene ve etkene bağlı olarak alerjik reaksiyonların görüldüğü tespit edilmelidir.
İlk adım köpek dostunuzun hangi alerjik reaksiyonu gösterdiğinin belirlenmesi ve bu tespit doğrultusunda uygulanacak rehabilite yöntemidir. Alerjik gıdanın belirlenmesi ve köpeğin hayatından bu besin öğe veya öğelerinin tamamen çıkartılmasıdır. Tedavi için veteriner hekim tarafından belirlenmiş diyet programı verilmektedir. Sınırlanmış diyet ve üç gün açlığı takiben deneme diyetleri uygulanmaktadır. Ek olarak medikal tedavi yöntemleri de izlenmektedir. Bu süreç köpek dostunuz için zor olabilir o nedenle sizin yapmanız gereken bu süreci olabildiğince yumuşak geçirmesini sağlamanızdır. Gerekli desteği göstermeniz ve anlayışlı olmanız gerekir.
Alerjik reaksiyona neden olan kaynağın tüm detaylarıyla incelenmesiyle belirlenecek özel köpek maması, alerjiyi kontrol altına almak için destek sağlayacaktır. Alerjik reaksiyonun seviyesini düşürmek için özel olarak formüle edilmiş hipoalerjenik mama tercihlerine yönelmek veteriner hekimler tarafından tavsiye edilmektedir. Mama olarak daha çok alerji ataklarına neden olan protein gruplarının elendiği, hidrolize protein bileşenleri içeren mamalar önerilmektedir. Hiç tüketmediği protein gruplarına yönelerek beslenme geçmişini yeniden düzenlemek anlamına gelmektedir. Eksiksiz, tam ve dengeli bir diyet programı içerisinde, deri için ek takviye besin desteği, doğru hidrolize protein grupları yer almalıdır. Köpek dostunuzda ciddi sağlık sorunlarının oluşmaması, uzun vadede sağlıklı ve mutlu kalabilmesi için beslenme tercihleri ve yaşam şekli kısmen gerekirse de tümden değiştirilmelidir.
Alerjisi olduğu etken maddelerin değiştirilmesi ve yerine yeni besin elementlerinin dâhil edilmesi köpek dostunuzun hayat kalitesini artırmak için önem arz eder. Ve ayrıca en iyi sonucu almak için mutlaka uzman veteriner hekim desteği almanız gerekmektedir.
Gıda alerjisi ve gıda intoleransının belirtileri bazı ciddi rahatsızlıkların belirtileriyle ortaktır. Yani aynı reaksiyonlar görülebilmektedir. Yukarıda bahsettiğimiz semptonlardan birini göstermesi size uyarı veriyor anlamına gelmektedir. Bu durumda vakit kaybetmeden veteriner hekiminize danışmanız önemlidir. Köpek dostunuzu daima gözlemlemeniz ve denetlemeniz gerekir.
Beslenme düzeni değişikliğinden itibaren diyet öncesi verdiğiniz ödül maması, ek besin takviyelerini verirken çok dikkat etmeniz gerekir. Hangi ödül mamalarını tercih edebilirim, ek besine devam edebilir mi? Gibi kafa karıştırıcı sorular hakkındaki doğru bilgileri veteriner hekiminizden öğrenmeyi ihmal etmeyin.
Özel beslenme düzenine uymanız, gerekirse insan yemeklerinden uzak durmanız bu süreci doğru adımlarla takip etmeniz köpek dostunuz için oldukça önemlidir. Köpeğiniz için en uygun diyetetik beslenme ve hidrolize mama tercihlerine yönelmeniz, daima bir profesyonel gözetiminde olması gerektiğini unutmamalısınız.